Türkistan basmacı hareketi nedir?

Basmacı hareketi (Rusça: Басмачество, Basmaçestvo), Özbeklerin 1917 yılında Orta Asya’da Sovyet yönetimine karşı başlattıkları ve 1934 yılına kadar aralıklarla devam eden ayaklanmadır. Ruslar, Basmak ve Baskin kelimelerinden yola çıkarak ayaklanmayı Basmacı Ayaklanması olarak adlandırmışlardır.

Basmacı hareketinin amacı nedir?

Her liderin kontrolü altında kendi bölgesi vardı. Basmacı hareketinin amacı Türkistan’ı Sovyet yönetiminden kurtarmaktı. Enver Paşa’nın liderliğinde hareket 1921’de büyük bir ivme kazandı.

Basmacı hareketinin öncüleri kimlerdir?

İklil Kurban, Basmacı hareketinin başlangıcı olarak 1918’de Kokand Muhtar hükümetinin düşüşünü kabul eder[2]. Abdülkadir Donuk da hareketin 1918’de Korbaşı Ergaş önderliğinde Kokand’da başladığını belirtir[3].

Basmacı hareketine katılan önemli devlet adamı kimdir?

Bu dönemde Canıbek Kazı (Kadı), Fergana Vadisi’ndeki en önemli Basmati liderlerinden biriydi. Rus Çarlığı döneminde Türkistan’ın Fergana eyaletindeki Oshuez’de yönetici ve yargıç olarak görev yapan Canıbek Kazı, 1918-1931 yılları arasında Güney Kırgızistan’da silahlı bir Basmacı birliğine liderlik etti.

Basmacı hareketi nedir öne çıkan isimler?

Basmacı Hareketi, Özbek halkının 1917 yılında Orta Asya’da Sovyet yönetimine karşı başlattığı ve 1934 yılına kadar süren hareketin adıdır. Bu hareket tüm Türkistan’da Korbaşılar Hareketi olarak adlandırılmış ve milli direniş olarak kabul edilmiştir.

Basmacı hareketi hangi şehirde başladı?

Kökeni Çarlık dönemine kadar uzanmaktadır. O dönemin siyasi, ekonomik ve sosyal sömürüsü Bolşevik döneminde de devam ederken, Basmakizm adı verilen ulusal bir ayaklanma ortaya çıktı. Bu hareket Fergana’da başladı ve daha sonra Buhara ve Hiva bölgelerine yayıldı.

Basmacı hareketinde Enver Paşa’nın rolü nedir?

M. Peters’e göre Enver, “Sovyet Rusya, Buhara ve Hive’ye karşı savaşan Orta Asya’daki tüm silahlı Müslüman kuvvetlerinin komutanıymış gibi görünse de” gerçekte Fergane’den gelip Doğu Buhara’yı işgal eden “Basmacı” çetelerinin lideriydi.

Basmacılık mesleği nedir?

Pamuklu kumaşlara kök boyalarla baskı yapanlara “Basmacı”, bu işleme tabi tutulan kumaşlara ise “Basma” denir. Bu durum manilerimize de yansır. Manisi o günlerin hatırasıdır. Baskı sanatı Asurlular ve Akadlar tarafından icat edilmiş bir sanattır.

Milli Hokand hükümeti nedir?

Türkistan Milli Özerk Hükümeti, Türkistan Milli Muhtarlık Hükümeti, 1917 Rus Devrimi sırasında eski Hive, Hokkant ve Buhara hanlıklarının toprakları üzerinde özerklik ilan eden ve ileride diğer iki Türk bölgesiyle (Alaş Orda ve İtil-Ural) birleşmeyi öngören hükümet.

Korbaşı ne demek?

Basmacı veya Korbaşı hareketi, 1918-1934 yılları arasında Türkistan coğrafyasında verilen bağımsızlık mücadelesini ifade etmektedir.

Basmacı hareketi neden başarısız oldu?

Basmacı Harekâtı’nın başarısızlığa uğramasının başlıca nedenleri, Korbaşı denilen Türkistan ileri gelenlerinin kendi aralarında düzenli bir birlik ve merkezi komutayı kuramamaları, ayrıca savaşlarda tank, uçak, top ve zehirli gaz gibi silahlar kullanan Ruslara karşı mücahitlerin makineli tüfeklerinin bile olmamasıdır.

Şir Muhammed Bek kimdir?

Türkistan’ın baskıcı ve sömürücü iktidarına karşı kurtuluşu için verilen milli mücadele hareketinin önde gelen liderlerinden ve komutanlarından biri olan Şir Muhammed Bek, İstiklal Mücahit Grupları Komutanlığı yaptığı yıllarda.

Türkistan Milli Birliği’nin kurucusu kimdir?

Zeki Velidi Togan – Vikipedi.

Enver Paşa neden Rusya’ya gitti?

1918-19 kışlarını Berlin’de geçiren ve kimliğini gizleyen Enver Paşa, İttihat ve Terakki Cemiyeti’ni yeniden örgütlemeye başladı. Almanya’daki devrimci ayaklanmalara katılmak üzere Berlin’de bulunan Sovyet siyasetçi ve gazeteci Karl Radek ile görüştü ve onun daveti üzerine Moskova’ya gitti.

Ibrahim Lakay kimdir?

İbrahim Bek, Molla İbrahim Beg veya İbrahim Lakay (d. 1889 – ö. 1932), Basmacı hareketinin Özbek liderlerinden biriydi.

Basmacı hareketinde Enver Paşa’nın rolü nedir?

M. Peters’e göre Enver, “Sovyet Rusya, Buhara ve Hive’ye karşı savaşan Orta Asya’daki tüm silahlı Müslüman kuvvetlerinin komutanıymış gibi görünse de” gerçekte Fergane’den gelip Doğu Buhara’yı işgal eden “Basmacı” çetelerinin lideriydi.

Korbaşı ne demek?

Basmacı veya Korbaşı hareketi, 1918-1934 yılları arasında Türkistan coğrafyasında verilen bağımsızlık mücadelesini ifade etmektedir.

Milli Hokand hükümeti nedir?

Türkistan Milli Özerk Hükümeti, Türkistan Milli Muhtarlık Hükümeti, 1917 Rus Devrimi sırasında eski Hive, Hokkant ve Buhara hanlıklarının toprakları üzerinde özerklik ilan eden ve ileride diğer iki Türk bölgesiyle (Alaş Orda ve İtil-Ural) birleşmeyi öngören hükümet.

Ibrahim Lakay kimdir?

İbrahim Bek, Molla İbrahim Beg veya İbrahim Lakay (d. 1889 – ö. 1932), Basmacı hareketinin Özbek liderlerinden biriydi.